Damga vergisi Kanunu’nun 1. maddesin uyarınca damga vergisinin konusunu kanuna ekli listelerde bulunan kağıtlar oluşturmaktadır. Kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder. Yabancı memleketlerle Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar, Türkiye’de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulur. Vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhler de damga vergisine tabidir. Damga vergisi nispi veya maktu olarak alınır. Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların mahiyetleri esastır. Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade eder. Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtlardan, maktu vergiye tabi olanların her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası damga vergisine tabidir. Şu kadar ki, poliçe ve emre yazılı ticari senetlerin yalnız tedavüle çıkarılan nüshaları vergiye tabi tutulur.
Bilindiği üzere Yeminli Mali Müşavirlerin, 3568 sayılı meslek yasasının 12. maddesi ile Maliye Bakanlığı’na verilen yetkiye dayanarak “Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği”nin 10. maddesinin 1. fıkrası ile, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin çalışma usul ve esasları hakkında yönetmeliğinin 24. maddesinde tasdik hizmetlerinin tasdik sözleşmesine bağlanmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Yine meslek mensuplarının ücretlerinin belirlenmesine ilişkin çıkarılan yönetmelikte katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi işlemleri ve KDV, ÖTV mahsup veya nakit iade alınmasına dair YMM tasdik sözleşmelerinde alınacak toplam iade tutarları üzerinden yapılan iadenin büyüklüğüne uygun olarak oranlar belirlenmiş ve her yıl yeniden güncellenmektedir. SMMM ve YMM sözleşmelerinde damga vergisi oranı sözleşmede yazılı tutarın KDV hariç binde 9,48’i oranındadır.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 14.05.2013 tarih ve 97895701-155-(1-2013-105)-715 sayılı KDV iadesi tasdik sözleşmelerinde damga vergisi konulu özelgesinde, KDV iadesi tasdik sözleşmelerinin belli bir tutara yer verilmemesi ve sözleşmelerde tarifeye atıfla düzenlendiği anda ücretin hesaplanmasına imkan bulunmaması halinde, belli parayı ihtiva etmediğinden sözleşmenin damga vergisine tabi tutulmayacağı, ancak bahse konu ücretin daha sonra belirlenmesi ve belirlenen tutarın sözleşmeye eklenmesi halinde bu durumunşerh olarak kabul edilerek söz konusu işlemin değişikliğin yapıldığı tarihte ihtiva eden tutar üzerinden damga vergisi hesaplanması gerektiği belirtilmiştir. KDV iadesine ilişkin tasdik sözleşmelerinde iade alınacak tutarın tespitinin yapılması sözleşme yapılması sırasında mümkün olamamaktadır veya asgari KDV iadesi tutarına sözleşmede yer verilmektedir. İade işlemlerinin gerçekleştiği zamanda sözleşme bilgilerinin sisteme yüklenmesi esnasında tutarlar net olarak belirlenmektedir. İnteraktif vergi dairesinin ilgili evrağı her haliyle sözleşmenin arkasına ilave edilmektedir. Vergi İdaresi, verdiği özelgelerde sözleşmenin eksik kalan ücret hususunu ne zaman tamamlarsan tamamladığın tarihte damga vergisi beyannamesini sürekli veren mükelleflerde ertesi ayın 26’sına kadar, süreksiz mükelleflerde 15 gün içinde beyan edilip ödenmesi konusunda isteğini talep etmektedir. Peki mükellefiyet ne zaman doğmaktadır. Sözleşmeyi sizin sisteme girdiğiniz tarih mi yoksa vergi dairesinin düzeltmeyi yaptığı tarih mi olacak? Şahsi görüşüm vergi dairesi tarafından düzeltmenin yapıldığı tarih olacağıdır. Tabii bu konuda ayrıca bir özelgenin alınması mükellefin lehine olacaktır.
Önümüzdeki günler içinde damga vergisi tarhiyatına ilişkin izahat isteyen yazıların mükelleflere ve yeminli mali müşavirlere gönderileceğini düşünmekteyim. İzahat yazılarına cevap verilmeyerek beyannamenin verilmemesi halinde VUK’un 30. maddesinde belirtilen re’sen takdir sebebi sayılması ve damga vergisi matrahının re’sen tarhiyatının yapılması ve yine VUK’un 355. maddesine göre ayrıca özel usulsüzlük cezası ile karşılaşma riski bulunmaktadır.
Ne diyelim? VUK’un 3. maddesi gereğince, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır ve vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Olayın mahiyetine göre, gerekçelerini sunmak şartıyla elbette mükellefiyet haklarınız (dava açma, indirim, uzlaşma) bulunmaktadır.
Gelecekte mutlu olmayı temenni eder, saygı ve sevgilerimi sunarım.